bloom: Geertrui Mieke De Ketelaere
Geertrui Mieke De Ketelaere maakt een bijzonder energieke indruk, het hele interview lang. En toch noemt ze zichzelf functioneel lui. 💥
“Ik ben iemand die echt geen energie krijgt van domme, repetitieve handelingen, maar liever creatief bezig is. Als kind was ik steeds in de weer om mijn opgelegde taken te optimaliseren en dus vaak te automatiseren. Waarschijnlijk komt simpelweg daar mijn passie voor tech vandaan. Technologie neemt bepaalde taken van de mens over, hé. Denk maar aan een vaatwasser of een auto. Daar zag ik al snel de voordelen van in.”
Interesses genoeg, maar niet voor school
“Speelgoedautootjes en stylo’s uit elkaar prutsen en weer ineen steken, daar kon ik uren mee bezig zijn. Maar voor school had ik totaal geen interesse. Ik zag niet in hoe de inhoud van al die vakken relevant kon zijn voor mijn leven. Mijn resultaten waren dan ook niet echt schitterend. Tot in het vierde middelbaar. Toen kreeg ik een heel goede wiskundeleraar die mij doorhad. Hij besliste om mij op een andere manier te ondervragen en me bijna onmogelijke vraagstukken voor te leggen. Die aanpak heeft me eindelijk getriggerd.”
“Door mij bijna onmogelijke vraagstukken voor te leggen, heeft mijn leraar van het vierde middelbaar me warm gemaakt voor wiskunde.”
Waren je punten dan ook beter?
“Voor wiskunde en fysica zeker wel! In het laatste jaar, waar we ‘gemiddeld erdoor’ moesten zijn in onze school , was ik dus voor veel andere, in mijn ogen nutteloze, vakken gebuisd. Direct burgerlijk ingenieur gaan studeren was daarom niet aan de orde, volgens het advies van de school, ook al wilde ik dat het liefst. Het werd uiteindelijk een master industriële wetenschappen elektromechanica. Dat had ik op tien minuten beslist, tijdens een opendeurdag, gewoon omdat het me wel leuk leek.”
Was het achteraf gezien een goede beslissing?
“Zeker. Ik geniet nog elke dag van de praktijkervaring die ik toen heb opgedaan. De combi met de theoretische vakken, waardoor alles plots meer context kreeg, vond ik persoonlijk op dat moment ideaal als start van mijn studies. Ik studeerde af met grote onderscheiding en had honger naar nog meer kennis. Via Leuven heb ik toen de mogelijkheid gehad om een extra master burgerlijk ingenieur te halen aan de universiteit van Stuttgart. Op dat moment is AI in mijn leven gekomen.”
Artificial Intelligence (AI) werd de grote passie
“Met AI had ik opeens een oplossing gevonden voor mijn luiheid! Ik besefte al snel: Hoe groter mijn computer, hoe meer data die voor mij zou kunnen verwerken en hoe accurater mijn voorspellingen zouden zijn. Mijn medestudenten werkten allemaal met een IBM 386, dus ik wist, als ik het beter wilde doen, dat ik een 486 nodig had. Dat was toen een ongelofelijk dure machine, maar als ik een doel heb, ga ik daar altijd 100% voor. Ik ben dan ’s nachts in een fabriek gaan werken om snel genoeg geld te verdienen, want mijn doel was duidelijk: 18 op 20 halen op mijn thesis, door mijn computer slimme dingen te laten doen. En dat is gelukt! Pure nostalgie, als ik eraan terugdenk. Het was in die tijd nog mogelijk om drie dagen te gaan surfen op het Gardameer terwijl de computer volop aan het rekenen was, en ik toch gewoon maar moest wachten.”
“Als ik een doel heb, ga ik daar altijd 100% voor.”
In het begin van de jaren ’90 was AI nog niet echt populair, wel?
“Correct. De industrie lag er toen nog niet wakker van. Maar in 1993 werd het gebruik van het internet voor het eerst opengesteld voor bedrijven en particulieren en ben ik onmiddellijk mee op de digitale trein gesprongen. Aanvankelijk vooral in technisch-commerciële functies, maar toen AI echt begon te boomen, zo’n tiental jaar geleden, ben ik weer helemaal die richting uitgegaan. Ik werk nu vooral als AI docent, mentor en advisor.”
Was er sinds jouw studietijd veel veranderd?
“Wat mij na al die jaren opviel en licht choqueerde, was dat de belangrijkste les niet tot de buitenwereld was doorgedrongen. Als je een AI systeem traint en activeert in een bepaalde context, dan werkt het niet per se op dezelfde manier in een andere context. Erger nog, het gaat zich daar waarschijnlijk misdragen. Dat hadden veel mensen precies niet door. De focus lag – en ligt dikwijls nog – te veel op het hebben van data en niet op het oplossen van een probleem. Data en AI systemen worden nog steeds te vaak een-op-een gelinkt aan de bedrijfswinst die ermee behaald kan worden. Maar zo eenvoudig is het natuurlijk niet. Gelukkig draagt de huidige data science community ertoe bij dat we steeds kritischer omgaan met AI en beter nadenken over wat voor wie waar en wanneer nuttig kan zijn.”
“Ik zie AI als een extensie van mijn gelimiteerde brein.”
Het enthousiasme stijgt met elk woord dat Geertrui Mieke uitspreekt. “Ik omarm AI volledig! Ik zie het als een extensie van mijn gelimiteerde brein. AI biedt ons oneindig veel toepassingsmogelijkheden om bepaalde onzekerheden uit de wereld te helpen. Weersvoorspellingen bijvoorbeeld, of in de geneeskunde, noem maar op. Vooral voor wat ik ‘de moeilijke taken’ noem, kan AI ons laten zien wat wij als mens niet meer zien. Het is enorm waardevol, op voorwaarde dat je het juist inzet.”
Buikgevoel
Het gesprek neemt een ietwat andere wending. Geertrui Mieke blikt terug op haar groeipad als mens. “Data kunnen op geen enkele manier tippen aan buikgevoel. Het is belangrijk dat je naar je buikgevoel luistert en ernaar handelt, maar dat moet je leren. Ik zou iedereen tussen de 20 en de 30 aanraden om niet direct op een carrière te springen, maar eerst op zoek te gaan naar zichzelf. Ik ben in die periode drie keer met de rugzak rond de wereld gereisd. Pas als je jezelf vindt, besef je wat echt belangrijk is voor jou, en waar je best wel en niet naar streeft. Sindsdien heb ik altijd mijn eigen beslissingen genomen en ervoor gezorgd dat niemand mijn carrière in mijn plaats uitstippelde. Daar ben ik best trots op.”
Altijd dicht bij jezelf blijven, hoe doe jij dat in de praktijk?
“Het klinkt grappig, maar ik heb bewust geleerd om andere mensen te zien als dieren, met heel specifieke, voorspelbare eigenschappen. Het helpt me om te relativeren. Ik stap dan als het ware uit de situatie als die wat lastig wordt en neem afstand. Zo bescherm ik mezelf. Maar weet je, altijd je eigen gevoel volgen en alleen de keuzes maken die jij belangrijk vindt, is ook heel eenzaam. Het maakt je niet overal populair.”
Is er zo nog iets waar je tegenaan loopt?
“Waar ik me vandaag wat aan erger, is dat er te veel focus ligt op studierichtingen als STEM en engineering. Alsof dat dé toekomst is. Terwijl ik net denk dat veel van die taken gaan overgenomen worden door computers en dat we stilaan een enorm gebrek hebben aan sociale, intermenselijke skills. Mensen leren niet meer hoe ze met elkaar – of met zichzelf! – moeten omgaan. Dat gaat volgens mij nog voor heel veel onnodige stress zorgen. Stel dat de technologie faalt, dan moeten we het wel samen oplossen, hé. Mensen onder elkaar.”
Human-AI translator
Waar ben jij tegenwoordig liefst mee bezig?
“Kennis doorgeven aan de volgende generatie, dat vind ik echt heel leuk! Daarom ben ik zo blij met wat ik bij Brainjar doe. Interessante start-ups en jongeren helpen bij het maken van strategische keuzes, waardoor je ze bijna letterlijk ziet groeien, dat is fantastisch.”
“Het is om dezelfde reden dat ik graag lesgeef. Studenten leren zien dat er meer is dan de typische bestaande silo’s binnen bedrijven. Ik wil hen tools aanreiken om out of the box te denken en – zoals ik het noem – een AI vertaler te worden die van alles íets kent. Met de nadruk op drie domeinen: het ethische luik, het juridische luik en alles rond duurzaamheid.”
Is AI vertaler een profiel waar bedrijven naar op zoek zijn?
“Dat hoor je nog niet vaak, neen. Wie een job zoekt als human-AI translator kan best aankloppen bij bedrijven die de pijn al gevoeld hebben. Bijvoorbeeld omdat ze een product op de markt hebben gebracht dat ethisch niet correct was. Een bedrijf dat nog nooit heeft gefaald op het vlak van AI, gaat de noodzaak niet inzien van een AI vertaler.”
“Wie een job zoekt als AI vertaler kan best aankloppen bij bedrijven die de pijn al gevoeld hebben.”
“Trouwens, een AI vertaler heeft vooral sociale skills nodig. Meer nog dan de essentiële technische skills. Je moet heel goed kunnen communiceren, je inleven, blijven doorvragen en reacties van mensen correct proberen te ‘lezen’.”
Geertrui of Mieke?
Als afsluiter vragen we of Geertrui Mieke iets wil delen over zichzelf dat niet veel mensen weten.
“Je gaat het waarschijnlijk niet geloven, maar ik ben eigenlijk zeer introvert.
Ze lacht hardop en steekt meteen van wal. “Je gaat het waarschijnlijk niet geloven, maar ik ben eigenlijk zeer introvert. Ik groeide op in een streng katholiek, conservatief huishouden en ik deed niets liever dan filosofische boeken lezen. Ook vandaag nog word ik extreem gelukkig van een dagje helemaal alleen in de natuur. Maar daar kom je niet ver mee in het leven, hé?”
“Ik had ook wel een speelse kant, maar ik vond het altijd moeilijk om die te rijmen met mijn serieuze ik. Toen ik naar het buitenland trok, kwam de oplossing een beetje vanzelf. Mijn officiële naam is Geertrui. In een internationale context is dat een ramp. Onuitspreekbaar! Mijn tweede naam is Mieke en zo zijn ze mij daar, puur uit gemak, beginnen te noemen. En de Mieke die nu voor jullie zit, is het frivole, extraverte laagje rond de nerd die Geertrui heet. Beetje vreemd misschien, maar die tweeledigheid klopt ergens wel. Ik ben een extraverte nerd!”
Eigenlijk zou iedereen een tweede naam moeten hebben!
“Ja, daarmee kan je dan, wanneer het nodig is, even uit jezelf stappen. In het leven zijn twee dingen belangrijk: passie en discipline. Als je passie wat daalt en je Mieke het dus wat moeilijk heeft, dan kan je terugvallen op je saaie Geertrui die jou er met de nodige discipline weer bovenop helpt. In het bedrijfsleven heeft het ook zijn voordelen. In de gangen loop ik luchtig en vriendelijk rond als Mieke, maar tijdens een meeting kan ik hard zijn als dat nodig is. Dan neemt mijn Geertrui het over. Ik geloof oprecht dat het die combinatie is waardoor ik zover geraakt ben in het leven.”